جوش اکسیژن- سوخت گاز و برش اکسیژن- سوخت گاز یا برش هواگاز روش هایی هستند که در آنها سوخت گاز به همراه اکسیژن برای جوش دادن و برش فلزات استفاده می شود.
مهندسان فرانسوی Edmond Fouche و Charles Picard نخستین کسانی بودند که در سال 19033 برای اولین بار از این روش برای جوش دادن استفاده کردند.
برای بالا بردن دمای شعله برای ذوب منطقه ای قطعه ی مورد نظر (مثل فولاد) در شرایط هوای اتاق از اکسیژن خالص به جای هوا (20% اکسیژن، 80% نیتروژن) استفاده می شود.
شعله ی حاصل از پروپان و هوا با دمایC° 2.000، شعله ی حاصل از پروپان و اکسیژن با دمای در حدود C° 2.500، و شعله ی حاصل از اکسیژن و استیلن با دمای C° 3.500 می سوزند.
روش اکسیژن- سوخت گاز برای جوش دادن قطعات روشی قدیمی است که امروزه برای کاربردهای صنعتی کمتر استفاده می شود اما هنوز برای جوش دادن لوله ها و استفاده جهت تعمیرات به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین این روش خیلی اوقات برای ساخت کارهای هنری که بیشتر ساختار تشکیل دهنده ی آنها از فلزات باشد، استفاده می شود.
در جوش دادن اکسیژن- سوخت گاز از یک مشعل جوش برای جوش دادن فلزات استفاده می شود. در اثر رسیدن دمای دو نقطه به دمای ذوب و ایجاد مواد مذابی که هر دو قطعه در آن سهیم هستند (حوزچه جوش) جوش شکل می گیرد. به این مواد مذاب معمولا فلز دیگر که فیلر نامیده می شود نیز اضافه می شود. جنس مواد فیلر با توجه به نوع فلزی که جوش داده می شود، انتخاب می گردد.
در برش اکسیژن- سوخت گاز از یک مشعل برش برای حرارت دادن فلز تا دمای برافروختگی استفاده می شود. سپس یک جریان اکسیژن به روی فلز دمیده می شود و فلز در این اکسیژن سوخته و سپس فلز به صورت گل اکسیدشده فلز به بیرون از محل برش جاری می گردد.